Al geruime tijd is het bekend dat de financiële situatie binnen Wijdemeren zeer te wensen over laat. Steeds weer kwamen er overschrijdingen op voorgaande begrotingen. Ook is al langer bekend dat het ambtenaren apparaat in Wijdemeren verre van stabiel is, waardoor er beperkte capaciteit is om projecten uit te voeren en er veel externe inhuur moet plaatsvinden.

Als ChristenUnie hadden we dan ook verwacht dat er een sobere begroting voorgelegd zou worden voor het jaar 2023. Maar niets minder is waar. De ambities buitelen over elkaar heen, alsof er een verkiezingsprogramma uitgevoerd moet worden. En dan hebben we het niet in de eerste plaats over wat het tekort laat zien. Want wat is een overschrijding van 2 miljoen euro op een begroting van 64 miljoen euro? Dat zou dus je nog kunnen relativeren en repareren.

We zien twee knelpunten waar we op in willen gaan:

1. Een structureel oplopend tekort.

2. Ruim twintig ambities die het college in 2023 uit wil voeren:

• Een nieuwe communicatievisie
• De website in zijn geheel vernieuwen
• Participatiebeleid herzien
• Een integraal beleidsplan sociaal domein
• Alle gebouwen van energie label A voorzien (kosten onbekend)
• De economische agenda in 2023 uitvoeren (kosten onbekend)
• Zeer uitgebreid investeringsplan uitvoeren

Bij bepaalde ambities die genoemd worden, kon ons niet verteld worden wat daarvan de bedoeling is. Veel grote woorden dus in deze begroting. Is dit allemaal realistisch en noodzakelijk? En hoe realistisch is de uitvoering, gezien de vele vacatures die er momenteel zijn. In sommige gevallen lijken het grote woorden, maar zijn die ook zo bedoeld?

Buikpijn
De ambtenaren krijgen daadwerkelijk buikpijn van alle opgenomen nieuwe plannen, hebben we tijdens de 'tafeltjesavond' vernomen, toen we vragen konden stellen. Er zijn al zoveel zaken waar nu aan gewerkt wordt en die eerst afgemaakt zouden moeten worden, voordat er weer nieuwe ambities opgepakt worden. Heeft de wethouder zich gerealiseerd wat dit voor de workload van de ambtenaren betekent?

Daarom is ons voorstel en ons verzoek aan het college: ga met de ambtenaren om tafel om een prioritering op te stellen van al deze ambities: waar zijn ze momenteel mee bezig wat eerst afgerond wordt, waar ligt vervolgens de eerste prioriteit voor de onze gemeente, in het belang van de burger. Kom met een realistische uitvoerbaar jaarplan, zonder al die mooie woorden die goed zijn voor een verkiezingsprogramma.

Kunnen we op die manier rust in de tent krijgen op het gemeentehuis? Het werkplezier vergroten en zorgen dat het ambtenarenapparaat op sterkte komt, zodat er minder ziekteverzuim en uitstroom is en de kosten naar beneden gaan?

Opbouw grote schuld
En dan de cijfers. De wethouder wil zijn hand er niet voor in het vuur steken. Het is onduidelijk wat wel en wat niet klopt. We hebben geen doorlopende actuele cijfers waarop bij gestuurd kan worden. Dit is in het bedrijfsleven ondenkbaar.

De continue overschrijdingen van personeelskosten en de groei van onze overheadkosten is voor ons een groot zorgpunt. We zien een groei van 4 miljoen t.o.v. 2021. Dit moet echt gekanteld worden. 

Met de rekenkamer vragen wij ons af of de 3,2 milj voor ‘realistische en noodzakelijke ontwikkelingen’ zo realistisch en noodzakelijk zijn. Mede door deze toch wel grote post op te nemen hebben we nu een begrotingstekort van 1,9 milj. De toelichting of dit echt onuitstelbaar en onvermijdbaar is niet afdoende onderbouwd. 

Maar, wat ons betreft, zit het venijn hem in de staart en wel bij de leningen die komende jaren aangetrokken worden, met name voor  investeringen. 

De schuldquote groeit in 2026 naar 152%! De solvabiliteit ratio daalt naar 10%, terwijl 20 % acceptabel is. Wij vragen ons dan ook af hoe het college het wil verantwoorden dat zij in 2026 gaan afzwaaien met een schuld van bijna 100 miljoen euro! Nu staat er al drie miljoen voor te betalen rente. En de omvang daarvan  zal alleen maar stijgen.

Lenen  voor de financiering van investeringen is op zich een reële optie. Maar de leningen laten groeien naar bijna 100 miljoen euro? Dat vinden wij onverantwoord en on acceptabel. Is het ambitieniveau van de geplande investeringen niet te hoog en is ook gekeken naar alternatieve financieringsmogelijkheden? 

Drassige grond
Het lijkt erop dat wij in Wijdemeren ons huis op zeer drassig grond willen bouwen, zonder dat we daar de nodige palen voor hebben om te gaan heien. Laten we eerst eens de grond onder onze voeten verstevigen, de basis op orde krijgen voordat we gaan uitbouwen. 

Wat de ChristenUnie koste wat kost willen voorkomen, is dat we een artikel 12 gemeente worden. Dit gaat de nodige consequenties hebben voor onze burgers als het gaat om de verschillende heffingen. En wat gaat het wel niet van onze ambtenaren vragen aan extra rapportagecapaciteit? Dat willen wij onze burgers en onze ambtenaren toch niet aandoen?.

Per 1 januari komen we onder preventief toezicht van de Provincie. College, kom met een realistisch en goed onderbouwd herstelplan, zodat we alsnog tot een uitvoerbare en sluitende begroting komen. We zijn nu met handen gebonden aan de Provincie, waardoor er geen enkele ambitie uitgevoerd kan worden. Hoe eerder er een herstelplan ligt, hoe beter.

Ellineke van den Broeck
commissielid Bestuur & Middelen
e.vandenbroeck@wijdemeren.nl